Klik op de foto en bekijk mijn presentatie op prezi.com:

Introductie theosofie

Voordat ik begin, wil ik even uitleggen wat theosofie is, we bevinden ons tenslotte in de Loge Den Haag van de Theosofische Vereniging in Nederland. Theosofie betekent goddelijke wijsheid en is, anders dan de naam doet vermoeden, geen godsdienst. Ze kent geen dogma’s en heeft geen hiërarchie zoals bepaalde religies die wel hebben. Iedereen is welkom ongeacht geloofsovertuiging, ras of cultuur. Het is een levensbeschouwing en de vereniging spoort haar leden aan om op zoek te gaan naar de gemeenschappelijk kern van religie, filosofie en wetenschap door deze te bestuderen. Terwijl we op zoek gaan naar de rode draad die door al die gebieden loopt, hebben we de mogelijkheid om de eeuwenoude wijsheden die daarin verborgen zijn, te ontsluieren.

1 Uw bestemming

Het ene pad is niet sneller, korter of beter dan het andere. Ze leiden beide naar uw bestemming. De 777 in het aantal kilometers is een verwijzing naar wat ik ergens gehoord heb, namelijk dat wij als mens 777 keer moeten incarneren om uiteindelijk Nirvana te kunnen betreden. We hebben dus nog een flink aantal levens te gaan 🙂 . Uiteraard gaat het in beide gevallen om een symbolisch getal.

2 De traditionele manier

3 Gebedshuizen en tempels

Hier zie je een stupa, een moskee, een hindoe tempel, een synagoge en een kathedraal.

4 Nieuwe Wegen

In 1991 kwam er met de komst van het door Tim Berners-Lee ontwikkelde wereldwijde web (www), een ware digitale revolutie op gang die ervoor zorgde dat mensen van over de hele wereld vanuit hun huis- of studeerkamer informatie met elkaar konden delen. In 2004 en 2006 kwamen daar respectievelijk Facebook en Twitter bij, populaire socialmediaplatformen met een groot bereik. Door de computergame-industrie werd het mogelijk via VR- en AR-technieken de realiteit na te bootsen of er een digitaal laagje overheen te leggen. Beide technieken zijn breed toepasbaar.

De opmars van de mobiele telefoon waarop applicaties geïnstalleerd konden worden, zorgde ervoor dat we waar we ook zijn, overal en altijd bereikbaar zijn en informatie kunnen opvragen en delen. Om de balans te bewaren zijn er meditatie-apps ontwikkeld die je eraan herinneren dat het toch echt beter is om nu je rust te pakken en te zorgen voor meer ruimte in je hoofd. Voorbeelden hiervan zijn Calm en Headspace. Ironisch genoeg zijn het apps die je op het apparaat moet installeren waar je eigenlijk aan wilt ontsnappen: je smartphone. Wat mij betreft gaat er niets boven mindfulness meditatie zoals die in de cursus van Ineke Vrolijk, die in de Loge Den Haag aangeboden wordt. Toch kan een meditatie-app voor sommigen mensen een goed hulpmiddel zijn.

5 Het topje van de ijsberg

Een groot gedeelte van het internet is voor ons, normale gebruikers, niet zichtbaar. Ongeveer 4% is voor iedereen toegankelijk. Het overgrote deel, zo'n 90%, wordt gebruikt door instanties die hun gevoelige informatie om privacy- en veiligheidsredenen afschermen. Denk daarbij aan juridische, medische, financiële of wetenschappelijke rapporten en documenten en overheidsarchieven.

Het internet heeft ook een duistere zijde: The Dark Web. Hier bevinden zich cybercriminelen, drugshandelaars en wordt andere illegale inhoud zoals (kinder)porno aangeboden. In dit domein dat ongeveer 6% van het internet beslaat, bevinden zich mensen die het internet verkennen zonder digitale voetsporen na te laten door gebruik van TOR (The Onion Router).

Dit systeem werd aanvankelijk bedacht door de Amerikaanse marine om anonieme communicatie over het internet mogelijk te maken. Het TOR-netwerk verbergt je identiteit door je internetverkeer om te leiden over verschillende Tor-servers (of ‘nodes’). Je internetverkeer wordt telkens versleuteld, zodat het niet naar jou kan worden herleid.

In juli 2017 heeft de Nederlandse Politie in samenwerking met andere landen, de dark-webpagina Hansa Market geïnfiltreerd en overgenomen. Op deze 'marktplaats voor criminelen' werd voornamelijk in harddrugs gehandeld. Lees meer over deze specifieke operatie op de website van de Politie.

6 Wat we kunnen leren van de computergame-industrie

Dit is een uitspraak van Jane McGonigal, computergame-onderzoeker en -ontwikkelaar. Zij is van mening dat de realiteit kapot is en dat game-ontwikkelaars dat kunnen herstellen. Spellen - met name spellen die plaatsvinden in een alternatieve realiteit - inspireren grote groepen mensen om hun kennis en vaardigheden te bundelen om obstakels te overwinnen. En dit is precies wat nodig is om mondiale sociale problemen aan te pakken, zoals armoede, honger, ziekte en klimaatverandering, zegt McGonigal. (Haar TedTalk uit 2014, niet tijdens de lezing vertoond maar wel heel interessant, heb ik als bonusvideo opgenomen in de kolom aan de rechterkant van deze pagina.)

De door Brian Koepnick ontwikkelde game Foldit is het bewijs dat ze gelijk heeft. De Nederlandse gamer Harald Feldmann leverde met gamers van over de hele wereld een belangrijke bijdrage aan hiv-onderzoek. Online gamers hebben een wetenschappelijke puzzel opgelost waarover onderzoekers zich al 10 jaar het hoofd braken. Dit kostte de gamers slechts 10 dagen.

7 Video: de game Foldit zorgde voor doorbraak in hiv-onderzoek - xs4all

8 Realiteit met een digitaal sausje

Pokémon Go! is een spel gebaseerd op de Pokémon reeks van Nintendo games over pocketmonsters. In de game moet je deze monsters vangen door er een pokébal naar toe te gooien. Daarna kan je de pokémon temmen en trainen om ze vervolgens tegen andere pokémons te laten vechten in speciale toernooien. Game company Niantic Labs bracht door middel van augmented reality, de pokémon over naar de echte wereld waar je met een app op je mobiele telefoon op locaties over de hele wereld, deze monsters kan vangen. De game zorgde voor een ware rage waarbij grote groepen gamers achter hun beeldschermen vandaan kwamen en massaal de straat op gingen om pokémons te vangen op verrassende plekken. Deze game zorgde voor een verrassende kloon...

9 Video: Follow JC Go! Trailer

De paus vond het een goed idee.

Tekst: Volg Jesus. Zoek de personages uit de bijbel. Speel de quiz en vorm je evangelische team. Zoek naar de personages uit de bijbel, de invocaties van Maria, de heiligen, speel de quiz, leer meer over hen. Vind, maak en spreek met nieuwe vrienden. Ontmoet vrienden. Ontdek ze in de stad waar je bent. Verdien punten en doe mee aan de competitie. Persoonlijk, met je team, per land of mondiaal. Geolocalisatie (GPS) maakt je reis zoveel leuker. Vind de dichtstbijzijnde kerken. Je kunt ook andere interessante plaatsen ontdekken. Krijg routebeschrijvingen om bij je bestemming te komen. Volg JC, Ga!

10 Illusie of werkelijkheid?

Het voordeel van VR is dat je in een realistische, afgeschermde, controleerbare en veilige omgeving bepaalde handelingen kunt aanleren. Zo oefenen piloten in simulatoren en trainen chirurgen met VR voor complexe operaties. VR is een goede manier om informatie te onthouden omdat deze in de nagebootste omgeving als het ware door de gebruiker beleefd kan worden. Het is ook geschikt voor medische toepassingen zoals therapieën bij PTSS en het overwinnen van angst.

11 Video: The Matrix construct scenes

In deze scene uit het eerste deel van de trilogie The Matrix vertelt Morpheus (genoemd naar de God van de slaap en de droomtoestand) aan Neo die door hem als de redder van de mensheid is aangewezen, dat hij tot nu toe in een droomwereld heeft geleefd, een digitale projectie gemaakt door machines die de wereld over hebben genomen.  Eerder heeft Morpheus Neo de keus laten maken tussen een rode en een blauwe pil. De blauwe pil zou ervoor zorgen dat hij in de droomwereld bleef maar na inname van de rode pil zou hij de wereld kunnen zien zoals hij werkelijk is.

Een stukje uit het gesprek tussen Morpheus en Neo:

Morpheus: Jouw uiterlijk nu is wat we noemen een overgebleven zelfbeeld. Het is de mentale projectie van je digitale zelf.
Neo: Dit is niet echt?
Morpheus: Wat is echt? Hoe definieer je echt? Als je het hebt over wat je kan voelen, wat je kan ruiken, wat je kan proeven en zien, dan betekent echt niet meer dan elektrische signalen die geïnterpreteerd worden door je brein.
Dit is de wereld die je kent. De wereld zoals die was aan het einde van de 20^ste eeuw. Die bestaat nu alleen nog als onderdeel van een neurale interactieve simulatie die we de Matrix noemen. Je hebt in een droomwereld geleefd, Neo.
Dit is de wereld zoals die nu bestaat. Welkom in de woestijn van het echte.

12 De gevangenen in Plato's Grot

De spectaculaire sciencefiction actiefilm The Matrix werd op een speciale manier geïntroduceerd en gepromoot: Als een film met een diepe boodschap, een filosofisch werk waarbij het geen kwaad kon om eerst de werken van de filosofen Kant en Schopenhauer erop na te slaan.  Hoofdrolspeler Keanu Reeves noemde de film zelfs meer een documentaire dan een speelfilm.  De Matrix, een digitale projectie van de wereld, vertoont een opvallende gelijkenis met de allegorie van de grot van Plato.

Stel je een grot voor die met de buitenwereld verbonden is door een smalle gang. In die grot zit een groepje mensen die zo vastgeketend zijn dat ze maar naar een kant kunnen kijken, naar de rotswand voor hen. Achter hen staat een muur waarachter zich een smal pad bevindt waar mensen langslopen die voorwerpen dragen. Er is geen daglicht maar achter het pad brandt een vuur waardoor de schaduwen van de  voorwerpen, op de rotswand recht voor de gevangenen geprojecteerd worden.  Zij weten niet beter dan dat de schaduwen de werkelijkheid vormen, omdat zij nog nooit buiten de grot zijn geweest en de werkelijke wereld niet hebben aanschouwd. Wij zijn als die grotbewoners die onszelf moeten bevrijden van de ketenen en van begeerte en verlangens om de grot te kunnen verlaten en kennis te nemen van de werkelijkheid erbuiten.

 13 Video: Inzicht door een beroerte: Alles is één

Op haar 37ste krijgt hersenwetenschapper Jill Bolte Taylor een beroerte. Als ze door heeft wat er aan de hand is vindt ze het in eerste instantie "cool" omdat ze nu de kans krijgt te bestuderen wat er precies gebeurt in het menselijk brein bij een ernstige hersenbloeding. De bloedprop die later verwijderd wordt had de grootte van een golfbal en bevond zich in haar linkerhersenhelft. De linkerhersenhelft is het methodische, analytische brein vanwaaruit spraak en taal bestuurd worden. Hier heerst de ratio die continu het verleden en de toekomst bij alle beslissingen betrekt. Bij de rechterhersenhelft draait alles om intuïtie, emotie en het hier en nu. Door het uitvallen van een groot aantal functies die door de linkerhelft van het brein aangestuurd worden, valt haar denken stil. Zij ervaart haar lichaam als moleculen en energie die overvloeien in de omgeving, haar lichaam heeft letterlijk geen grenzen meer. Zij noemt deze staat van bewustzijn liefdevol La La Land.

Gelukkig weet ze hulp in te roepen en de herstelperiode na de operatie duurt acht jaar. Ze schrijft er een boek over getiteld  My Stroke of Insight en houdt een TedTalk die nog steeds in de top tien van meest bekeken TedTalks allertijden staat. De video is sinds 2008 maar liefst 30 miljoen keer bekeken.

14 De Grote Ria Schopman Show

Ik ben altijd bovenmatig geïnteresseerd geweest in het fenomeen bijna-dood ervaring. Waarschijnlijk omdat ik net als zoveel mensen het liefst een sluitend antwoord zou willen hebben op de vraag 'is er leven na de dood?'

Cardioloog Pim van Lommel kreeg veel patiënten in zijn spreekkamer die schoorvoetend vertelden over de ervaringen die zij hadden opgedaan tijdens een hartstilstand en de daarop volgende reanimatie. Zij voelden zich vaak onbegrepen en hadden behoefte hierover te praten met iemand die ze serieus zou nemen. Van Lommel besloot deze mensen te interviewen en over een periode van jaren te volgen als onderdeel van een wetenschappelijk onderzoek naar bijna-dood ervaringen. De conclusies van het afgeronde onderzoek werden in het vooraanstaande medische tijdschrift The Lancet gepubliceerd. Hij schreef er een boek over getiteld Eindeloos Bewustzijn, dat zowel verguisd als bejubeld werd. In het boek concludeert Van Lommel dat het bewustzijn buiten het lichaam kan bestaan.

Hersenonderzoeker en neurobioloog Dick Swaab, schrijver van de bestseller Wij zijn ons Brein,  had forse kritiek op Van Lommels visie en noemde het pseudowetenschap. Volgens Swaab produceert ons brein het bewustzijn en is alles wat er met een mens gebeurt in zijn leven het gevolg van wat er in ons brein besloten ligt.

Ik heb beide boeken gelezen en hoewel ik Swaabs boek reuze interessant vond en zeer veel respect heb voor zijn academische vaardigheden, ben ik toch meer een fan van de visie van Pim van Lommel.

Om voor mezelf de twee uiteenlopende visies in kaart te brengen deed ik een gedachte-experiment waarbij het brein vergeleken wordt met een tv-toestel. Volgens Dick Swaab kunnen we het programma van  ons leven prima bekijken zolang de tv ingeplugd is en het toestel naar behoren functioneert. Als je echter de de stekker eruit trekt of als het toestel kapot gaat, komt er een einde aan het programma en zie je niets meer. Pim van Lommel zegt dat als de tv kapot is of je de stekker eruit trekt, je weliswaar niets meer ziet, maar dat het niet betekent dat de uitzending gestopt is. Als je de stekker er weer in doet of je koopt een nieuw toestel, dan kan je de Grote Ria Schopman Show gewoon weer ontvangen. Je dacht toch niet dat die show gecanceld was? De Grote Ria Schopman Show is een kijkcijferkanon!

15 En het placebo-effect dan?

Als wij ons brein zouden zijn, zou dat betekenen dat de kaarten bij onze geboorte reeds geschud zijn en dat we het met die genetische aanleg moeten doen. Hebben we als mens dan helemaal geen invloed op ons eigen welzijn? Jawel, meer dan we denken, zegt de epigenetica, een snel terrein winnende nieuwe tak van wetenschap.

Dr. Dawson Church schreef het boek Je Geniale Genen:
Epigenetica, het beïnvloeden van genen van buitenaf, is een nieuwe tak in de wetenschap en belooft een ommekeer teweeg te brengen in gezondheid en geluk. Vroeger dacht men dat ons DNA ons gedrag en onze fysieke kenmerken bepaalde. Nu niet meer. Nieuw wetenschappelijk onderzoek laat zien dat veel genen elke dag aan en uit worden gezet door je gedachten, gevoelens en levensinstelling. Elke gedachte die je hebt, wordt door je lichaam opgevangen en beïnvloedt je immuunsysteem, hersenen en hormonaal stelsel. Dawson Church laat zien hoe je door middel van gedachten en gevoelens weer meester kunt worden over je eigen gezondheid, waardoor je vitaler en gelukkiger wordt. Je geniale genen bevat meer dan 300 wetenschappelijke onderzoeken en slaat een brug tussen genetica en gezondheid.

Bruce H. Lipton schreef De Biologie van de Overtuiging:
In 'De biologie van de overtuiging' maakt Bruce Lipton ons deelgenoot van zijn verpletterende ontdekking dat we geen slachtoffer zijn van onze genen, maar dat we ons welbevinden kunnen beïnvloeden door onze gedachten, emoties en overtuigingen. Dr. Bruce Lipton komt tot deze conclusie na uitgebreid onderzoek naar de moleculaire processen waarmee cellen informatie verwerken. Daaruit bleek dat het niet de genen zijn die ons gedrag bepalen, maar dat de genen worden aan- en uitgezet door externe factoren.

16 Video: Het Woud Wijde Web; hoe bomen stiekem met elkaar praten

Vertaling:
Bomen lijken eenzame individuen, maar de grond onder onze voeten vertelt een ander verhaal. Bomen praten, handelen en voeren stiekem oorlog met elkaar. Ze doen dit met behulp van een netwerk van schimmels die rond en in hun wortels groeien.

De schimmels voorzien de boom van voedingsstoffen en in ruil daarvoor krijgen ze suikers. Maar wetenschappers hebben ontdekt dat deze verbinding veel dieper gaat dan eerst werd gedacht. Door zich op het schimmelnetwerk aan te sluiten, kunnen bomen voedingsbronnen met elkaar delen. Het systeem heeft de bijnaam het Woud Wijde Web gekregen.

Er wordt gedacht dat oudere bomen, ook wel moederbomen genoemd, dit schimmelnetwerk gebruiken om schaduwrijke zaailingen van suikers te voorzien, waardoor ze een betere overlevingskans hebben. Zieke of stervende bomen, kunnen hun grondstoffen in het netwerk dumpen, die dan door gezondere buren kunnen worden gebruikt.

Planten gebruiken schimmels ook om berichten naar elkaar te sturen. Als ze worden aangevallen, kunnen ze via hun wortels chemische signalen afgeven die buren kunnen waarschuwen om hun verdediging op te schroeven. Maar net als ons internet, heeft het Woud Wijde Web ook zijn schaduwkant. Sommige orchideeën hacken het systeem om grondstoffen van nabijgelegen bomen te stelen en de zwarte walnoot verspreidt giftige chemicaliën via het netwerk om zijn rivalen te saboteren.

Afgezien van de cybercriminaliteit vragen wetenschappers zich nog steeds af waarom planten zich op zo'n altruïstische manier lijken te gedragen. Het verborgen netwerk creëert een bloeiende gemeenschap tussen individuen. Als je de volgende keer in het bos bent, denk dan aan bomen als onderdeel van een groot superorganisme dat onder je voeten, babbelt en informatie en eten uitwisselt.

Er is een hele fijne plek in Nederland waar je dit als het ware zelf kunt voelen, de verbondenheid en de energie van de natuur: het landgoed van het International Theosophical Centre (ITC) in Naarden. Hier wordt al decennia lang spiritueel werk gedaan en worden jaarlijks diverse seminars en andere bijeenkomsten georganiseerd met nationale en internationale sprekers .

17 Video: Laat je meevoeren door de stroom

Prince Ea, (Richard Williams) is filmmaker, spreker en activist. Hij studeerde magna cum laude af aan de Universiteit van Missouri St. Louis op het vak antropologie. Hij begon zijn carrière in de muziek en had grote ambities om een gerespecteerd en succesvol rapper te worden,  maar raakte in toenemende mate gefrustreerd en ongelukkig door het najagen van zijn eigen egoïstische doelstellingen.

Hij begon oude en moderne spirituele teksten te lezen van de Baghavad Gita tot de Tao te Ching. Door literatuur en introspectie realiseerde hij zich dat ''doen'' hem nooit gelukkig zou maken, alleen simpelweg ''zijn'' zou hem het geluk en de rust en vrede brengen waar hij naar op zoek was.

Miljoenen mensen zijn geabonneerd op zijn YouTube-kanaal en zijn socialmediapagina's zijn, bij elkaar opgeteld, meer dan een miljard keer bekeken. In dit filmpje legt hij de "schokkende" betekenis van het kinderliedje 'Row row row your boat' uit. In 3 minuten weet hij zo op een speelse manier een groot aantal interessante thema's en ideeën onder de aandacht te brengen.

18 Geef kleur aan je bestaan

We hebben onze bestemming bereikt. Uiteraard is ieders bestemming verschillend. Sommigen mensen zijn tevreden met persoonlijke groei, anderen streven naar niets minder dan complete verlichting. 

Het was opnieuw een TedTalk die mij inspireerde. Dit keer was het een verhaal van Tom Chi: Everything is Connected. Here's How.  De video was geen onderdeel van mijn lezing maar heb ik wel opgenomen in het rijtje bonusvideo's in de kolom aan de rechterkant van deze pagina.

Hij spreekt over the palette of being, het palet  van het bestaan waaraan wij als mensen door uitvindingen, nieuwe kleuren aan toe kunnen voegen om het schilderij van ons leven mee in te kleuren. Alles wat wij doen heeft ook effect op anderen. Er is sprake van een rimpeleffect. Als wij een nieuwe kleur toevoegen aan het palet kunnen anderen een nog intenser en kleuriger schilderij maken. Wij denken als mensen veel te vaak dat alle goede dingen van buiten onszelf komen. Dat is niet waar. Wij hebben in ons alle kwaliteiten om nieuwe dingen te scheppen en van de wereld een betere plaats te maken om in te leven. Als we maar doorzien dat we allemaal verbonden zijn.